Speenaandoeningen voorkomen en behandelen

Speenaandoeningen kunnen veel problemen geven bij het melken en er kan uierontsteking ontstaan. Maar hoe komt een koe hieraan?

Melkinstallatie
Een goed functionerende melkinstallatie is van groot belang. Spenen horen na het melken droog, zacht en warm aan te voelen. De huid is gaaf en heeft een normale kleur. Indien de melkinstallatie niet goed functioneert, kunnen de spenen gezwollen of verkleurd zijn direct na afname van de melkstellen. Ook kunnen er aandoeningen veroorzaakt worden die langer zichtbaar zijn, zoals bijv. puntbloedinkjes en speenpuntvereelting.

Virussen, bacteriën en schimmels
Speenaandoeningen kunnen ook worden veroorzaakt door virussen, bacteriën en schimmels. Virussen spelen hierbij de grootste rol. Wratten zijn bekende voorbeelden hiervan. Het virus wordt overgedragen door direct contact, via materialen of via insecten. De ernst en de duur is per koe en virus verschillend. Het belangrijkste is om de overdracht van het virus te voorkomen, denk hierbij aan maatregelen zoals speenontsmetting en vliegenbestrijding.

Speenverwondingen
Speenverwondingen kunnen ook ontstaan door andere oorzaken zoals bijv. betrapping, prikkeldraad en allergische reacties. Bij weersverandering kun je schrale spenen en kloven tegenkomen.

Spenen scoren
Maximaal 10 procent van de koeien mag overmatige vereelting aan de speenpunten vertonen. Een goede methode om inzicht te krijgen in de algehele speenconditie op uw bedrijf is het scoren van spenen. Daarvoor zijn verschillende scorekaarten beschikbaar. Scoor uw koeien alleen of samen met uw dierenarts. Bespreek de resultaten en, mocht daartoe aanleiding zijn, stel dan samen een plan van aanpak op om de speenconditie op uw bedrijf te verbeteren. Want gezonde spenen zijn onmisbaar voor een goede uiergezondheid.

Speentopconditiescore (Universiteit Gent)
Scorekaart speenpuntvereelting (GD)

(gebaseerd op GD herkauwer oktober 2021)